Yaşamınızı iyileştirmeyi iddia eden sayısız sağlık formülüne rastlamış olmalısınız. İnsanlar sağlıklı hissetmek uğruna detoks içecekleri, meditasyon, egzersiz planları ve katı diyetleri deneme konusunda istekli olabilirler.
Peki ya sağlığınızı hemen hemen anlık denebilecek bir hızla iyileştirici, tek bir basit yoldan söz edecek olsaydık…
Buzlu su dolu bir küvette oturma düşüncesi kulağa işkence gibi gelebilir ve hatta denemeye kalkarsanız ilk etapta böyle hissetmeniz de oldukça muhtemeldir. Özellikle sporcular vücutlarını soğuğa maruz bırakmanın sağladığı fiziksel ve zihinsel etkileri öve öve bitiremiyorlar. Buzlu su banyosu iltihaplanmayı azaltarak kas ve doku onarımını sağlar.
Buzlu su banyosu nasıl yapılır, merak ediyor olabilirsiniz. Soğuk suyun faydaları, bu işlemi düzenli yapmayı sağlayacak kadar ikna edici olabilir mi? Soğuk su içmek vücuda yardımcı olabilir mi? Bu ve benzeri sorularınızı yanıtlayabiliriz.
Bu makalede, buzlu su banyosunun faydaları ile sağlığınız için nasıl işlev gördüğü üzerine çeşitli bilgiler okuyacaksınız.
Buzlu su banyosu, vücudunuzu buz gibi soğuk suyun içine batırmanız anlamına gelir. Sporculara kas iyileşmesi sürecinde yardımcı olan bu yöntem, sağlığınız için de çeşitli faydaları olur. Ayrıca dilerseniz yoğun bir egzersiz sonrası, merkezi sinir sisteminizi düzenlemek adına da soğuk su banyosunu deneyebilirsiniz.
Cildinizi soğuk suya maruz bırakma fikri ilk etapta rahatsız edici gelebilir ama zamanla alışılacak bir yol olduğunu belirtebiliriz. Kimileri vücut genelinde oluşan farklılığı daha iyi gözlemleyebilmek adına günde bir defa buzlu su banyosu yapmakta. Soğuk maruziyeti, kan damarlarını kısıtlayıp kaslardaki iltihaplanmayı azaltarak aktif bir iyileşme sürecini tetiklemiş olur.
Ancak herkes için buzlu suyun içinde 10-15 dakika durmak fazla gelebilir. Bu nedenle, sağlığa giden yolda adım adım ilerlediğinize emin olmanız gerekir. Buzlu su içinde 5 dakika oturmak bile, yorgunluğun giderilmesi ve iyileşmenin hızlanması gibi potansiyel faydaları deneyimlemek için yeterli gelebilir.
Buzlu su banyosu, düşündüğünüzden daha faydalı sağlıyor olabilir. Elbette insanlar vücut olarak aşırı soğuğa dayanıklı varlıklar sayılmazlar ancak kısa periyotlar halinde soğuğu deneyimlemek, iç fonksiyonların düzenlenmesinde son derece faydalı olabilmektedir. Bu zorlukla nasıl mücadele edebileceğinizi bilmiyorsanız bir sonraki egzersizin ardından soğuk su ile duş almayı deneyerek işe başlayın.
Haydi, buzlu su banyosunun müthiş faydalarına göz atalım:
Vücudunuzu buzlu suyun içinde bekletmek şişkinliği azaltıp ağrının dayanılabilir seviyeye gelmesine yardımcı olur. Bunun ardında yatan neden, soğuk derecelerin kan damarlarını kısıtlayıp şişkinliğin söz konusu olduğu alanlardaki kan akışını yavaşlatmasıdır. Yoğun bir egzersiz sonrası kaslarınızda ağrı söz konusu olduğunda, buzlu su banyosunu deneyebilirsiniz.
Buzlu su enerji seviyelerinizi artırıp gün içinde daha düşük stres yaşamanızı mümkün kılar. Daha enerji dolu hissetmek daha yoğun egzersizler yapabilmeyi veya daha üretken bir gün geçirebilmeyi sağlar. Soğuk su vücuttaki kan dolaşımını artırıp zihninizin aktif ve tetikte olmasına yardımcı olur.
Ders çalışmak veya önemli bilgileri hatırlamak istiyorsanız hemen buzlu su banyosu yapabilirsiniz. Soğuk su ile haşır neşir olmak katekolamin salınımını artırıp konsantrasyonunuzu güçlendirir. Sempatik sinir sisteminin aktivasyonu anlamına gelen bu durumda endorfin salınımı teşvik edilir.
Soğuk terapi vücut içinde hastalıklarla savaşan lökositlerin faaliyetlerinin daha fazla olmasını sağlar. Böylece organlara zarar verme potansiyeli taşıyan sitotoksik hücrelerin azalması sağlanır. Daha sağlıklı bir bağışıklık sistemi ile daha az hastalığa yakalanır ve yaralarla yaygın hastalıklardan daha kısa sürede iyileşebilirsiniz.
Buzlu suya aniden maruz kalmak ayrıca kan beyin bariyerinin geçirgenliğini güçlendirici etkisiyle bilinir. Beyindeki nöronları korumak açısından toksik moleküllerden kurtulmak oldukça önemlidir. Bazı durumlarda geçirgenlik durumunun desteklenmesiyle menenjit veya ansefalit gibi belirli enfeksiyonlardan kaçınmak mümkün olabilmektedir.
Beş dakikalık bir buzlu su banyosu vücut için melatonin üretimini teşvik edici olabilir ki bu hormon, doğal olarak yorgunluk hissini artırıcı özelliğiyle bilinir. Böylece ertesi günde kendinizi harika hissederek uyanabileceğiniz derin uykuya dalabilmeniz mümkün olur. Bu etkiyi deneyimlemek istiyorsanız, özellikle uyku saatinizden yaklaşık 1-2 saat önce buzlu su ile banyo yapmayı deneyin.
Advertisement
Stres artırıcı hormon olarak bilinen kortizol zaman zaman günlük aktivitelerinizi yapmanıza engel teşkil edebilir. İş yerinde geçen uzun bir günün ardından bitap düşmek eğlenceli değildir ancak buzlu suyun bu konuda yardımcı olabileceğini belirtmeliyiz. Buzlu su ile banyo fiziksel ve zihinsel sağlığınız söz konusu olduğunda iyileştirici özellikleri ile bilinir.
Tüm yapmanız gereken buzlu su içinde 5 ila 15 dakika arası süre geçirmektir. Sıcak olmayan ılık duş, stres anlarında çok daha rahatlatıcı görünebilir ancak ne var ki soğuk su sözü edilen kortizol seviyelerinin düşürülmesine yardımcıdır. Anksiyete ve depresyon şikayeti olan kişiler de buzlu su banyosunun sayısız faydasını tecrübe edebilirler.
Buzlu su banyosu, kan akışınıza etki ederek iltihaplanma üzerinde olumlu sonuçlar doğurabilir. Yorucu egzersizler sonrası belirli yaralanmalar söz konusu olduğunda, bu terapi mükemmel etkiler sağlayabilir. Kan damarlarının büzülmesini sağlayarak ağrılı yerlerde şişkinliği durdurucu etki yapar. Daha hızlı iyileştiğinizde, kaslarınızdaki ağrı hafifleyeceğinden, egzersizlerinize daha kısa aralar verirsiniz.
Buzlu su ile banyo yaptıktan sonra gözenekleriniz sıkılaşır, cildinizdeki kızarıklıklar azalır. Sıcak su ile yapılan banyolar genellikle cildinizdeki nemi dengeleyen yağları da beraberinde götüreceğinden, geride kuru ve akneye eğilimli bir cilt bırakabilir. Oysa soğuk suyun gözenekleri sıkılaştırıcı etkisi ile vücut genelinde en yağlı bölgelere kir ve bakterilerin girmesi ihtimali azaltılır.
Buzlu su dolu küvette beklemek; yüz, göğüs ve omuz bölgelerindeki yağ bezlerini besleyebilir. Akneye eğilimli bir cildiniz varsa haftada bir veya iki defa buzlu su banyosunu deneyin. Bu sayede cildiniz düzene girer ve gözenekler bakterilerden korunurlar.
Sporcular yoğun antrenman sonrası oluşabilen kaslardaki hassasiyeti azaltma maksadıyla soğuk su banyosunu tercih ederler. Soğuk su ayrıca, yoğun fiziksel aktivite sonrası vücut genelinde görülebilen ve halk arasında hamlık ağrısı olarak da bilinen gecikmiş başlangıçlı kas ağrısını önlemek amacıyla da uygulanan bir yöntemdir. Bu bağlamda buz gibi soğuk su ile yapılan banyo, günlük sporcu eğitiminin bir parçası olabilir.
Ağrıyan veya zayıf düşmüş kaslar sizi gelecek maratonlara veya zorlu antrenmanlara ara vermek zorunda bırakabilirler. Derhal oyuna geri dönmek isteyen profesyonel sporcular için iyileşme, ideal enerji seviyesine ulaşmak ve bağışıklık sistemini geliştirmek büyük öneme sahiptir. Buz gibi bir soğuk su banyosu sayesinde kaslarında oluşabilecek iltihaplanma ile mücadele edebilmeleri mümkün olur.
Öte yandan buzlu suda beklemek, antrenman öncesi konsantrasyon açısından da etkili olabilir. Soğuk su ile alınan duş, yorgunluğu azaltıp sporcuların uzun vadede motivasyonlarını korumalarını sağlamaya yardımcı olur. Spor müsabakalarına katılıp fiziksel kabiliyetlerini artırıcı antrenmanlar yaparak gelişmek için, sporcuların zihinsel sağlıklarını korumaya yardımcı yöntemler bulmaları elzemdir.
Soğuk su veya buzlu su direkt olarak kilo vermede etkin olmasa da metabolizmayı hızlandırıcı etkilerinin var olduğu gözlemlenebilir. Sporcular besleyiciliği yüksek gıdalar tüketip, kilo kontrolüne önem verip, su içmek konusunda istikrarlı olup, düzenli antrenman yaparlar. Öte yandan soğuk suyun metabolizmayı hızlandırıcı özelliği ile kahverengi yağ dokusunu aktif hale getirici ve enerji verici etkisi düşünüldüğünde, sonuçlar süper etkili olabilmektedir.
Kendinizi buz gibi soğuk suya bırakmadan önce özellikle atmanız gereken birkaç adım vardır. Öncelikle küveti uyluklarınıza gelecek kadar su ile doldurduktan sonra içine yaklaşık yarım kg kadar buz ilave edin. Bu aşamada fazla su nedeniyle suyun taşmasını veya etrafa sıçramasını engellemek amacıyla dikkatli olmak isteyebilirsiniz. Ardından yavaş yavaş ayaklarınızı buz gibi soğuk suya sokun ve ardından yavaşça bacaklarınızı uzatıp küvete oturun.
Unutmayın, buna alışmak biraz zaman alabilir. Vücudun alışmaya çalışırken soğuk suyu yadırgayıp tepki vermesi son derece normaldir. Bacaklarınızı suya soktuktan sonra yavaş bir şekilde tüm vücudunuzu suyun içine sokmalısınız. Bu esnada yavaş ve derin nefesler almak ilk şoku atlatmada yardımcı olabilir.
5 dakikalık soğuk su banyosu ile başlayıp zamanla bu süreyi uzatmaya çalışın. Elbette etkileri gözlemlemek adına hemen 15 dakikalık bir rutine ulaşmanıza gerek yok. Kişisel tercihlerinize ve vücut durumunuza uygun bir rutin oluşturabilirsiniz. Çok önemli bir not: Asla 15 dakikayı aşmayın. Zira bu fiziksel açıdan fazla hasara sebep olabilir.
Ardından, vücudun sıcak ortama yavaş yavaş alıştırılması son derece mühimdir. Ani sıcaklık değişimlerinin şok sürecini uzatabilme riskine karşı, buzlu banyo sonrası sıcak duş almaktan kaçının.Evde buz gibi soğuk su ile banyo rutini oluşturmadan önce bir doktorla görüşmeniz gerekir. Bu yol herkes için uygun olmayabilir ve hatta belirli sağlık durumlarının daha kötüleşmesi gibi istenmeyen sonuçlara da sebebiyet verebilir. Soğuk ile haşır neşir olmaya başlamayı düşünüyorsanız, soğuk duş alarak işe koyulabilirsiniz. Birkaç dakika soğuk su ile yıkandıktan sonra sıcaklığı yavaş yavaş artırabilirsiniz.
Buz banyosu söz konusu olduğunda suyun yaklaşık olarak 10–15° C olması gerekir. Ancak bu sayede vücut buz gibi soğuk su ile gelen faydaları deneyimleyebilmiş olur. Siz de buz gibi soğuk su banyosu için hazır olduğunuzu düşünüyorsanız, kendinizi rahat hissetmek adına yapmanız gerekenlere önem vermeyi unutmayın. Ayrıca soğuk su içinde uzun süre kalmaktan kaçının.
Eğer daha önce buz gibi soğuk su ile banyo tecrübeniz yoksa, hedefiniz buz banyosunda 10-15 dakika kalmak olsun. Vücut için belirli bir şok söz konusu olacağından, buna hazır değilseniz buz banyosunda fazla uzun kalmamaya çalışın. Ne olursa olsun, buz banyosu 15 dakikadan uzun sürmemelidir. Aksi halde hipertermi, inme veya aritmi gibi istenmeyen sonuçlarla karşılaşılabilir.
Evet, buz banyosu söz konusu olduğunda belirli riskler vardır. Ancak bu riskler yalnızca sözü edilen limitleri aşarsanız söz konusu. Bu bağlamda oluşabilecek riskler; yüksek tansiyon, ani kalp durması, yara enfeksiyonu olarak örneklendirilebilir. Buz gibi soğuk su ile banyo yapmaya karar verdiyseniz, önce bir doktor ile görüşümeniz önerilmektedir.
Buz banyosu göze korkutucu gelebilir ancak sağlık için son derece faydalı sonuçları da olabilir.
Soğuk su dolu bir küvette birkaç dakika oturmak spor tutkunlarının performanslarını artıracaktır. Buz ile dolu bir küvete oturacak zihinsel kararlılığı göstermekte biraz motivasyon yardımcı olur. Bu yol, metabolizmayı hızlandırıcı etkileri sayesinde kilo vermek isteğinde olan kişiler için bile çeşitli faydaları olabilir.
Faydaları düşünüldüğünde buz banyosu yapmaya değer mi diye düşünüyor olabilirsiniz. Yaşam tarzınızı değiştirecek alışkanlıklar geliştirmek niyetindeyseniz buz banyosu bu yolda atacağınız ilk adım olabilir. Soğuk su ile temas ağrının azaltılmasına yardımcı olurken, enerji seviyelerinin artmasına, bağışıklık sisteminin gelişmesine ve hatta cildin sıkılaşmasına da olanak sunar.
Buz banyosu konusunda aklınıza takılan sorular varsa, doktorunuza danışın. Herhangi bir kalp veya cilt rahatsızlığı olan kişilerin daima profesyonel tavsiye almaları uygun olacaktır. Hipertermi veya inme gibi ciddi sağlık risklerini tetikleme ihtimaline karşı, asla buz banyosunda 15 dakikadan uzun süre geçirmeyin.
Peki, buz banyosu tehlikeli mi? Yoksa gerçekten de sağlığınız için iyi mi?
Buz banyosu güvenli bir yöntemdir, tabii gerekenden uzun süre kalmazsanız. Vücudunuzdaki fiziksel tepkimeyi ölçmek adına buzlu suya birkaç dakika için girmeyi deneyebilirsiniz. Dahası, bu yol, kas iyileşme süreci için harikadır ve hatta konsantrasyonunuzu artırıp zihinsel aktiviteyi geliştirici etkileri dahi olabilir.
Unutmayın, kendinizi rahat hissettiğiniz ölçüde bu yöntemi denemelisiniz ve öncesinde bir sağlık görevlisine danışmalısınız.
Yorumlar (0)